Seçim kanunu teklifi komisyonda kabul edildi

Seçim barajının yüzde 10’dan 7’ye indirilmesini de içeren Seçim Kanunu teklifi, TBMM Anayasa Komisyonu’nda 17 saat süren mesainin ardından kabul edildi. AK Parti ve MHP’li üyelerin oyları ile kabul edilen teklifle, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne paralel olarak Seçim Kanunu'ndaki Başbakan ibareleri kanundan çıkartılıyor.

TBMM Anayasa Komisyonu, AK Parti Tokat Milletvekili Yusuf Beyazıt başkanlığında, 'Milletvekili Seçim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere toplandı. Teklif, komisyonda 17 saat süren görüşmelerin ardından AK Parti ve MHP’li üyelerin oyları ile kabul edildi.

SEÇİM BARAJI YÜZDE 7'YE DÜŞÜRÜLÜYOR

Önümüzdeki hafta TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmesi öngörülen teklife göre, seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7'ye indiriliyor. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine paralel olarak Seçim Kanunu'ndaki 'Başbakan' ibareleri çıkartılıyor.

Düzenleme ile; ittifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde, seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak yapılacak. İttifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin çıkaracağı milletvekili sayısı, her seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı esas alınarak genel D'Hondt uygulamasıyla belirlenecek.

MECLİS’TE GRUP ŞARTI KALDIRILIYOR

Seçime katılma yeterliliği elde eden parti, Siyasi Partiler Kanunu'nda öngörülen ve parti tüzüğünde belirtilen süreler içerisinde ilçe, il ve büyük kongrelerini üst üste iki defa ihmal etmemiş olma koşuluyla seçime katılma hakkını muhafaza edecek. TBMM'de grup kurmuş olmak, seçime katılabilmenin yeter şartından biri olamayacak.

İL SEÇİM KURULU OLUŞTURULMASI

İl seçim kurulu, 1 başkan, 2 asıl üye ile 2 yedek üyeden oluşacak. İl seçim kurulu başkanı ve asıl üyeleri ile yedek üyeleri, 2 yılda bir ocak ayının son haftasında, il merkezinde görev yapan, kınama veya daha ağır disiplin cezası almamış, en az birinci sınıfa ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş hakimler arasından, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonunca ad çekme suretiyle tespit edilecek. Ad çekmeye katılacak hakimin bulunmaması durumunda ise başkan ve asıl üyeler ile yedek üyeler en kıdemli hakimden başlayarak belirlenecek. Bu suretle kurulan il seçim kurulu 2 yıl süre ile görev yapacak. İl seçim kurulu başkanlığının boşalması halinde asıl ve yedek üyelerden en kıdemli hakim il seçim kuruluna başkanlık edecek.

SEÇMEN KÜTÜĞÜ ÜZERİNDEN GÜNCELLEME YAPILACAK

Sandık kuruluna üye bildirme hakkı olan bir parti; oluru olmadan başka bir parti üyesini sandık kurulu üyesi olarak gösteremeyecek. Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun uyarınca yapılacak mahalli idareler genel seçimlerinde, yerleşim yeri adresine göre oluşturulan seçimin başlangıç tarihinden 3 ay önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılacak. Kütük düzenlemesi nedeniyle seçmen hiçbir şekilde oy kullanma hakkından yoksun bırakılmayacak. Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde görünmeyenlerin, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün adres kayıt sisteminde bulunan en son geçerli adres bilgileri esas alınacak.

SEÇMEN KAYDI DEVAM EDECEK

Muhtarlık bölgesi askı listelerinin askı süresi içinde bir seçim çevresinden diğerine yapılan seçmen nakil istemleri hakkında, ilçe seçim kurulu başkanı tarafından itiraz üzerine veya nakil isteminin şüpheli bir girişim olduğu kanaatine varılması üzerine, resen yapılacak araştırma ve inceleme neticesinde, nakil isteminin kabul edilmemesi halinde, seçmen kaydı dondurulamayacak ve bir önce kayıtlı olduğu adreste seçmen kaydı devam edecek.

Seçim sonucuna göre, ilk sırada yer alan muhtar adayı, seçilme yeterliliğine sahip olduğunu en geç 10 gün içinde belgelendirmesi halinde kendisine seçim kazandığına dair ilçe seçim kurulunca mazbata verilecek. Aksi halde ikinciye, daha sonra üçüncüye ve nihayet seçilme ehliyetine sahip aday bulunana kadar bu işlem yapılacak. İlçe seçim kurulunun bu hususta vermiş olduğu kararlara karşı 2 gün içerisinde il seçim kuruluna itiraz edilebilecek. İl seçim kurulunun vermiş olduğu kararlar kesin olacak.

KOMİSYONA BİLGİ VERİLDİ

Teklif sahipleri olarak AK Partili Hayati Yazıcı ile MHP'li Feti Yıldız, komisyona bilgi verdi. Yazıcı, siyasi partilerin ve seçimlerin demokratik hayatın vazgeçilmez unsurları olduğunu söylerken, "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin yönetimde istikrar ilkesini güçlendirdiği göz önüne alındığında, değişiklikle ülke seçim barajında bir miktar indirim yapılarak daha fazla partinin, fikrin Meclis'te temsili, dolayısıyla temsilde adalet perspektifinin güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Değişiklik teklifi ile ittifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin çıkaracağı milletvekili sayısı, her seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı esas alınarak genel D'Hondt uygulamasıyla belirlenecek" dedi.

‘ZATEN SIFIRA İNDİ’

MHP'li Yıldız da, teklifin, seçime giren partilerin bir kısmına avantaj bir kısmına dezavantaj oluşturma gibi bir amacının olmadığını ifade etti. Yıldız, "Seçim barajında yapılan değişikliklerin Meclis'teki sandalye dağılımına etkisi var. Siyasi partilerin izlediği politikalara önemli etkileri olmuştur. Seçmenin oy kullanma davranışlarına yansıdığı da görülmüştür. Barajın aşılması için stratejik oy kullanıldığı ve bunun siyasal sonuçlar doğurduğu bilinen gerçeklerdir. Geçmiş yıllarda da bunu gördük" diye konuştu. Yıldız, AİHM'in yüzde 10 barajıyla ilgili kararını hatırlatarak, "Şimdi burada tartışacaksınız, 3 mü olsun 5 mi olsun diye. Ama ittifak sistemiyle baraj zaten sıfıra indi" dedi.