A WORLD PRESS

Rusya'nın Ukrayna işgali bugün itibarıyla 50'inci gününe girerken, Rus donanması Karadeniz'de çok ağır bir darbe aldı. Mart ayı ortasında Rus donanmasına ilk büyük darbeyi indiren Ukrayna ordusu, Azak Denizi kıyısındaki Berdyansk limanında bir Rus savaş gemisini vurdu. İşgalin birinci ayının dolduğu gün gerçekleşen saldırıda, Berdyansk limanında demirli Rus savaş gemilerindeki devasa patlamalar birçok farklı açıdan kaydedildi ve videolar sosyal medyada paylaşıldı.

Dünya çapında büyük yankı uyandıran liman saldırısı, uydular tarafından da görüntülendi. Planet Labs, Berdyansk limanındaki Rus savaş gemilerinden gökyüzüne yükselen yoğun dumanın yer aldığı fotoğrafı paylaştı, birkaç gün sonra ise geride kalan gemi kalıntısının fotoğrafını geçti.

Donanma saldırısına ilişkin hiçbir açıklama yapmayan Rusya'nın, gemiden geriye kalanları olduğu gibi bıraktığı göze çarptı. Birkaç ayrı noktadaki devasa deliklerin dikkat çektiği savaş gemisinin vurulduğu, uydu fotoğrafıyla da kanıtlandı.

Mart ayındaki ilk saldırıdan sonra Ukraynalılar bu kez Rusya'nın Karadeniz Filosu'ndaki en büyük gemisi Moskva'yı (Moskova) hedef aldı. Ukrayna ordusu, Karadeniz Filosu'nun kalbi Moskva'nın iki Neptün seyir füzesiyle vurulduğunu duyurdu.

Odessa Valisi Maksim Marchenko, Telegram hesabından "Moskva isimli gemi Yılan Adası'ndaki askerlerimizin defettiği yere gitti. Neptün roketleri Rus gemisine ağır hasarlar verdi. Yaşasın Ukrayna" diye yazdı.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Aleksey Arestovich ise, "Yılan Adası'nı kuşatan Moskva isimli 510 mürettebatlı gemi vuruldu" ifadesini kullandı.

Geminin Odesa ile Mykolaiv arasında vurulduğu bildiriliyor. Neptün füze sistemleri, Rus lider Vladimir Putin'in 2014'te Ukrayna toprağı Kırım'a el koymasının ardından Ukrayna ordusunun mühendisleri tarafından geliştirildi. Karadeniz'de artan Rus tehdidine karşı üretilen füze, sekiz yıl sonra Rusya'dan ağır bir intikam almış oldu.

Yerel medya, 300 kilometre menzili bulunan füzenin geçtiğimiz yıl Mart ayında ilk kez Ukrayna ordusunun envanterine girdiğini yazmıştı.

Ukrayna'dan yüzlerce uydu fotoğrafı paylaşan teknoloji şirketi Maxar, Moskva savaş gemisini 7 Mart tarihinde Kırım'daki Sivastopol limanında görüntülemişti.

RUS MEDYASINDA SESSİZLİK

BBC Rusya editörü Steve Rosenberg, Moskva savaş gemisinin başına gelenlerin Rus haber bültenlerinde geniş şekilde yer almadığını bildiriyor. Resmi televizyon Channel 1'de Ukrayna askerlerinin teslim olduğunu ileri süren haberler ağırlıkta. Moskva'ya ise yalnızca birkaç saniye ayrıldı.

Rosenberg'e göre, Moskva savaş gemisi ister Ukraynalılar tarafından vurulsun ister yangın çıkmış olsun Rusya için kötü bir haber. Rosenberg, Karadeniz Filosu'nun amiral gemisi Moskva'nın ayrıca Rusya'nın askeri gücünün de sembollerinden biri olduğunu vurguluyor.

MOSKOVA VE KİEV'DEN PEŞ PEŞE AÇIKLAMALAR

Rusya Savunma Bakanlığı, gün içinde yaptığı açıklamada ise gemideki cephanenin yol açtığı patlamanın durduğunu ve Moskva'nın su üstünde olduğunu belirtti. Moskva'nın ana silahlarının hasar görmediğini kaydeden bakanlık, savaş gemisinin limana döneceğini aktardı.

Rusya uzmanı Rob Lee, Moskva'nın saldırıya uğramasıyla birlikte Karadeniz'deki Rus filosunun bir büyük gemisini daha kaybettiğini bildiriyor. Lee, Raptor tipi bir Rus devriye botunun da savaşın ilk haftalarında füzeyle batırıldığını hatırlatıyor.

CNN International'a konuşan King's College profesörlerinden Alessio Patalano, Moskva'nın vurulmasının Rusya için 'çok büyük bir darbe' olarak niteledi. Savaş ve strateji alanında çalışan Prof. Patalano, geminin kaybedilmesinin politik ve sembolik mesajlarının da bulunduğunu kaydediyor.

ABD Deniz Kuvvetleri'nden emekli kaptan ve eski ABD Deniz Kuvvetleri Komutanı Carl Schuster ise, "Yalnızca bir balistik füze denizaltısının veya Kutznetsov'un (Rusya'nın tek uçak gemisi) kaybı, Rusların moraline ve donanmanın Rus halkı nezdindeki itibarına daha ciddi bir darbe indirebilirdi" dedi.

Moskva, Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgaliyle başlayan savaşın ilk günlerinde, Karadeniz'de Tuna Deltası açıklarındaki Yılan Adası'na yönelik saldırıda kullanılmasıyla gündeme gelmişti. Adayı savunan Ukrayna sınır muhafızları başta teslim olmamış, gemidekilere "Cehenneme gidin" diye bağırmıştı.

Ukrayna yetkililerinin önce öldüklerini açıkladığı sınır muhafızlarının daha sonra esir alınarak Rusya'nın 2014'te ilhak ettiği Kırım'a götürüldüğü bildirilmişti.

Ukrayna basını, kruvazörünün, 8 yıl önce Kırım'ın ilhakı sırasında, Ukrayna gemilerinin sahilden ayrılmasını engellediğini yazmıştı.

KARADENİZ FİLOSUNUN KALBİ

Moskova kruvazörü, Sovyetler Birliği döneminde, halen Ukrayna'ya ait olan ve işgal sonrası Rus birliklerinin sık sık bombaladığı ülkenin güneyindeki Mykolaiv kentinde inşa edildi. 186 metre uzunluğundaki gemi 1979'da denize indirildi, ilk adı Slava'ydı.

Daha sonra adı Moskova olarak değiştirilen gemi, 2000'de Karadeniz filosunun kalbi oldu, 2020'de tadilattan geçirildi. Kruvazör, 16 adet 700 kilometrelik menzile sahip P-1000 Vulkan tipi gemisavar füzeleri ile S-300 hava savunma sistemiyle donatıldı.

2015'te Akdeniz'de Rus donanmasının daimi görev gücünün yönetildiği gemi, Suriye'deki Rusya'ya ait Hmeymim Hava Üssü'nün korunmasında da önemli rol oynamıştı.

ABD'DEN UKRAYNA'YA DEV YARDIM

ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna'ya 800 milyon dolarlık yeni silah ve savunma yardımı yapacaklarını açıkladı. Yazılı açıklama yapan Biden, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile telefonda görüştüğünü belirterek, "Zelenskiy'e, Ukrayna'ya silah, mühimmat ve diğer savunma yardımını onayladığımızı bildirdim" dedi.

Ukrayna'nın ABD'nin verdiği silahları gayet verimli kullandığını belirten Biden, "Rusya, Donbas bölgesindeki saldırılarını artırmaya hazırlanıyor. Ukrayna'ya kendini savunmasını sağlayacak yardımları yapmayı sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby de, Ukrayna'ya gönderilecek silahlar arasında, Mi-17 helikopterleri ve obüs top sistemlerinin yanı sıra topçu ateşine karşı koyma radarı, hava gözetleme radarı, taktik insansız hava aracı, füzeler ve zırhlı personel taşıyıcılarının da bulunduğunu söyledi.

Son yardım paketiyle ABD'nin Ukrayna'ya 2021 başından bu yana sağladığı savunma yardımlarının miktarı 3 milyar doları aşmış oldu. Bu meblağ, Ukrayna'nın yıllık savunma bütçesinin yarısından fazla.

Daha önce ABD'ye ülkesine ağır silahlar göndermesi çağrısı yapan Zelenskiy, son açıklaması sonrası Biden'a teşekkür etti.

UKRAYNA: MARİUPOL'DE RUS ORDUSU PÜSKÜRTÜLDÜ

Öte yandan, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, kuşatma altındaki liman kenti Mariupol'ü savunmaya devam edeceklerini söyledi. Reznikov, 10 binden fazla askerle şehri kuşatan Rus ordusunu püskürttüklerini belirtti.

Rusya Savunma Bakanlığı daha önce Mariupol Limanı'nın ele geçirildiğini açıklamıştı. Ancak bu haber henüz bağımız kaynaklarca doğrulanmadı.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, ülkenin doğusundaki Donetsk ve güneyindeki Herson bölgelerindeki Rus güçlerinin saldırıya hazırlandığını duyurdu. Ülkenin doğusundaki Harkov kentinde de Rus güçlerinin saldırılarını yoğunlaştırdığı bildiriliyor.

ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ BAŞSAVCISI: UKRAYNA BİR SUÇ MAHALLİ

Ukrayna'yı ziyaret eden Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Karim Khan ise ülkenin 'suç mahalli' olduğunu söyledi. Rus ordusunun yüzlerce sivili öldürdüğü başkent Kiev yakınlarındaki Buça'da gazetecilere konuşan Karim Khan, soruşturma heyetlerinin ve forensik ekiplerin işlenen suçlarla ilgili kanıt topladıklarını, daha sonra yargıçların kimler hakkında tutuklama emri verileceğini kararlaştıracaklarını belirtti.

Kiev'i ziyaret eden Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da, sivilleri öldüren Rus askerlerinin yanı sıra onların öldürülmesi emri veren Rus generallerin de yargılanmaları gerektiğini söyledi. Duda, "Rusya'nın sivillere yönelik saldırılarının savaşla alakası yok. Bu terörizm ve haydutluktur" dedi.