Telefon
WhatsApp
DİJİTAL DÜNYADA HEDEFİ OLAN KADIN OLMAK
Hax

Geride bıraktığımız yüzyılın son çeyreğiyle beraber başlayan ve yavaş bir ivmeyle ilerleyen dijitalleşme ve dijital dönüşüm salgının getirdiği kısıtlama ve zorunluluklar nedeni ile hız kazandı. Bu zorunlu ve hızlı geçişle birlikte pek çok meslek dijital okyanusun içine tüm olanakları ve kısıtları ile birdenbire daldı. Eğitimci Kadınlar Derneği youtube kanalında (https://www.youtube.com/c/EKADDER) yaptığımız Dijital Çağ ve Eğitim ile ilgili söyleşide EYUDER Eğitim Yöneticileri ve Uzmanları Derneği Genel Başkanı Dr. Adem ÇİLEK; dünyada salgın ile birlikte başlayan süreçte artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak sözünü vurgulayarak ifade etmişti. Ben de şimdi burada altını çizerek yazıyorum ki ister normalleşme diyelim, ister yeni normal diyelim salgının seyri hafifledikten sonra dahi dünya eskisi gibi bir dünya olmayacak. Dijital okyanusun içine birdenbire daldık ve yüzüyoruz. Artık bu okyanusun içindeyiz ve batmadan, boğulmadan ilerlemek zorundayız. Bundan sonra eskisi gibi olmayacak olan dünyamızda kadının konumunun da eskisi gibi olmaması kadının bu dünyaya uyum sağlamak için kendisine koyacağı hedeflere bağlı.

Hazır dünyada bir dijital dönüşüm başlamışken biz kadınların bu konuda elini çabuk tutması gerektiği kanaatindeyim. Bir ülkenin ekonomik gelişimi için istihdam son derece önemli. Kadınların istihdamında artış demek, üretime katılması demek ekonominin canlanması demektir. Yani kadın güçlü ise toplum güçlü olacaktır.  

Dijitalleşen dünyada uzaktan çalışma imkanları ve ortamlarının kadın için bir avantaj olduğu kanaatindeyim. Hepimiz biliyoruz ki geçtiğimiz yüzyılda kadının çalışması ve istihdamının önündeki en büyük engel çok da önemli olan öncelikli rolü anneliği ve aile içindeki rolü olarak karşımıza çıkıyordu, ulusal ve uluslararası tüm istatistikler incelendiğinde önümüze gelen tablo budur. Sektörlerde ve meslek dallarında dijitalleşme ve uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma, evden çalışma; adına ne dersek diyelim yeni çalışma yöntemleri sayesinde aynı zamanda bir eş ve anne olarak sorumlulukları bulunan kadın daha esnek mesai saatleri sayesinde annelik ve aile içi sorumluluklar konusunda da daha rahat olacak gibi görünmekte. Tabii bunun olabilmesi için kadınların teknoloji ve dijital iş alanlarında, bilişim ve teknoloji okur yazarlığı ve dijital beceriler konusunda kendilerini geliştirmeleri bu konuda üzerlerine serpilmiş tembellik ve rehavet tozlarını silkelemeleri gerekiyor. Yoksa dijitalleşen dünyada kadının gücü ve varlığından söz etmek pek de mümkün olmayacak. İsterseniz neden böyle dediğime verilerle bir göz atalım. 2016 yılı NPR STEM Gender Gap Raporu'na göre programlama gibi teknoloji ve uygulamalı matematik alanlarındaki işlerin sadece %17'sinde kadınlar yer almakta (1). Ayrıca, aynı eğitimi almalarına rağmen kadınlar genellikle erkeklerden daha alt pozisyonlarda görev yapmakta. Yaratıcı teknolojilerin kullanımı, bunlarla ilgili bilgiye erişme, sahip olunan işlerde verimi ve karı arttırma, zamanı iyi kullanma gibi pek çok nedenlerle internet kullanımı hem profesyonel hem de kişisel yaşam için önemlidir. Bu nedenle, teknoloji bağlamında kadınların eksikliğini anlamanın en önemli göstergelerinden biri internet kullanımıdır. Dünyanın değişik bölgeleri arasında internet kullanımı ve erişimi bağlamında ciddi farklar mevcut, dünya genelinde internete kadınlar erkeklere oranla %12 daha az erişmekte internete (2). Bu rakam kalkınmakta olan ülkelerde %35'e kadar yükselmektedir (3). Aynı zamanda, üniversite eğitimine devam etme anlamında var olan farkla internet kullanımı konusunda var olan fark arasında da bir ilişki görülmekte(4).

Kadınların, teknolojinin üretilmesi ve kullanılması açısından önemli olan araştırma geliştirme, marka-patent geliştirme ve inovasyon alanlarında daha aktif faaliyet göstermesi amacıyla çeşitli teşvikler mevcuttur. Her yıl düzenlenen Türk Patent Ödülleri'nde de en çok buluş yapan kadın buluşçulara özel bir kategori ayrılmıştır. Bunun yanı sıra kadın girişimciliği ile inovasyon, marka ve patent geliştirme hususları da birleştirilerek gelişme sağlanmaya çalışılmaktadır. Ancak OECD 2017 Bilim, Teknoloji ve Endüstri Karnesi'ne göre 2012 ve 2015 yılları arasında farklı 27 OECD ülkesinin kadın yatırımcılarının patent başvuruları AB'nin 28 üye ülkesinin ortalamasıyla kıyaslanmış ve Türkiye, Meksika, Portekiz ve Macaristan'ın da aralarında bulunduğu bu kıyaslamada son sırada yer almıştır(5).

Dijitalleşerek küçülen dünyada özellikle bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkin bir biçimde kullanılması girişimcilik açısından son derece önem taşıyor. Bu nedenle hızla artan rekabet ortamı ve günden güne gelişen ekonomilerde yenilikçi fikirlerle beslenen kadın girişimciliği yeni iş alanları oluşturması, yeni istihdam olanakları yaratması ve ülke ekonomisine katma değer sağlaması açısından önemlidir. Araştırmalar kadınların istihdama katılımı ile internete erişimi arasında doğrusal bir ilişki olduğunu gösteriyor. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin hızlı gelişimi ve yaygın kullanımı kadınların kalkınma kapasitelerini ve emek piyasasında rekabet güçlerini artırdığı gibi, kadın girişimciliği ve istihdamı için yeni ve muazzam fırsatlar oluşturuyor. Bu durum kadınların piyasa bilgilerine, sosyal ağlara ve finansmana ulaşımını kolaylaştırıyor.

Kadınların temel becerileri kazanması için bilişim ve iletişim teknolojileri, hem bilgisayar ve internet kullanımını yaygınlaştıracak hem de mekan ve zaman kısıtlaması olmadan, ücretsiz şekilde kadınların dijital okur yazarlık gibi temel becerilere ulaşmasını sağlayacak şekilde kullanılabildiği göz önünde bulundurulursa kadını destekleyen sivil toplum kuruluşlarının dijital temelli okur yazarlık projeleri üretmesi kadınlara bu imkanları sunması bir zorunluluk.

Teknoloji 4.0 dijital ekonomi çağında kadınların girişimci bir şekilde yerini alması gerekiyor.  Geçtiğimiz yüzyılın kadını arka plana atan zorunluluklarının olmadığı bu çağda gerekli becerileri kazanabilen, kendine bu hedefi koyabilen kadın dijital dünyada yerini alabilecektir.

 Teknolojinin kullanımı hususunda kadınların eksiğini gidermek, kadınların iktisadi faaliyet alanını genişletmek ve bu faaliyetlerden aldıkları finansal dönüşü artırmak bence bu süreçte bir fırsat alanı olarak karşımızda durmaktadır. Bu fırsatı değerlendirmek bu konuda açılan sertifika programlarına katılmak, dijital üniversitelerde açılan yüksek lisans programlarına katılmak kadınların yapması gereken öncelikli çalışmalar olmalıdır.

Tüm bunlarla birlikte kadınların ve kız çocukların teknoloji-bilişim eğitimlerine ve teknoloji üretimine, yönlendirilmesi kapsamında kamu spotlarının yanı sıra, ünlü video sitelerinin ve diğer sosyal medya araçlarının desteğiyle tanıtım filmleri yayınlanmalıdır. Milli Teknoloji Hamlesi, Teknofest gibi ülkemizin dijital çağa yakışır çalışma ve yarışmalarına kız çocuklarımızın, kız öğrencilerimizin katılımı teşvik edilmeli ve özendirilmelidir. Kadınlarımız ve kadına destek veren STK’larımız uluslararası teknoloji ve inovasyon teşvikleriyle ilgili projeler hakkında farkındalığın arttırılmasına yönelik çalışmaları yaygınlaştırmalı, bu projelere katılmalı ve proje üretmelidir.

Geçtiğimiz yüzyılların kahraman ve güçlü kadınları Nene Hatunlar, Kara Fatma’lar, Halide Edip Adıvar’lar, Bacıyan-ı Rumlar o yüzyıllara eserlerini o çağın gereklerine göre bıraktı. Dijital çağın kadınının dijital ayak izlerini de gelecek nesillere bırakmak bir tık ötemizde. Bizlerin elinde.

Sevgiyle…

Kaynaklar:

  1. NPR, The STEM Gender Gap Report, 2016, https://www.npr.org/2013/08/16/212613885/the-stem-gender-gap.
  2. 5 The International Telecommunications Union, ICT Facts and Figures 2017, 2017, https://www.itu.int/en/ITUD/Statistics/Documents/facts/ICTFactsFigures2017.pdf.
  3.  a.g.r
  4. a.g.r
  5. OECD, Science, Technology and Industry Scoreboard, 2017, http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/scienceand-technology/oecd-science-technology-and-industry-scoreboard-2017_9789264268821-en#page16.
  6. bkz. KadininKalkinmadakiRoluOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf (sbb.gov.tr)

                               Berna OCAKCIOĞLU

                                             Eğitimci- Yazar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

0 Yorum

Henüz Yorum Yapılmamıştır.! İlk Yorum Yapan Siz Olun

Yorum Gönder

Lütfen tüm alanları doldurunuz!

Anket

ALTINBAŞ Kuyum
OPET

E-Bülten Aboneliği